ملاک اعتبار گزاره‌های قرآن کریم با تأکید بر گزاره‌های سیاسی قرآن

نویسنده

  • محمد عابدی استادیار گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
چکیده مقاله:

دربارۀ اعتبار گزاره­های قرآن کریم، به‌ویژه گزاره­های سیاسی آن، دو مسئلة ثبوتی و اثباتی مطرح است: آیا این گزاره­ها معتبرند و ارزش معرفتی دارند؟ در صورت معتبربودن، آیا سنجه­هایی برای شناخت ارزش معرفتی­شان داریم؟ موضوع مقاله بحث ثبوتی «ملاک اعتبار و قابلیت صدق» این گزاره است و بحث اثباتی مبتنی بر آن پاسخ می­یابد. در این مقاله نخست ملاک اعتبار گزاره­های گفته‌شده معرفی می‌شود، سپس به این پرسش، پاسخ داده می‌شود آیا این گزاره­ها، واقع­نمایی و واقع­مندی دارند؟ آن‌گاه برای اینکه روشن شود همخوانی معارف سیاسی­ قرآن با واقع چه میزان است، سه رویکرد معتبرنبودن ارزش معرفت به‌دست‌آمده از ظواهر قرآن، نسبیت ارزش معرفت حاصل از آن و انطباق حداکثری در عین مخطئه‌بودن بررسی می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نسبت سنجی "عدالت سیاسی" و "آزادی سیاسی" با تأکید بر قرآن کریم

نوشته‌ی حاضر از طریق سنجش نسبت میان "عدالت سیاسی" و "آزادی سیاسی" با تاکید بر قرآن کریم، به دنبال شفاف سازی هر دو مفهوم برآمده است تا ضمن بررسی انواع نسبت و روابط قابل تصور مانند: تباین و گسست، تساوی، عموم وخصوص من‌وجه و عموم و خصوص مطلق، بر این امر تاکید کند که با توجه به رابطه‌ی اخیر، هرگونه عدالتی، آزادی را درون خود دارد؛ زیرا عدالت به معنای احقاق حقوق مردم است و آزادی یکی از مصداق‌های روشن ...

متن کامل

درآمدی بر کارکردهای وقف با تأکید بر آیات قرآن کریم

نوع دوستی و ترحم و تمایل به احسان و خوبی ریشه در فطرت انسان ها دارد و از این رو سنت حسنه وقف ریشه در ذات انسان ها داشته و قبل از اسلام در ادیان سابق هم بوده است. اسلام هم سیره‌ی جاری ادیان و ملل پیشین را به عنوان‌ یک عمل نیکو و مقبول تأکید‌ کرده‌ است، ولی بعد از پیدایش اسلام این سنت پسندیده رونقی دیگر گرفت و با اثر پذیری از جهان بینی اسلامی و برخورداری از پشتوانه احکام شرعی به شکلی استوار و جهت...

متن کامل

مبانی معرفت‌ شناختی عدالت اجتماعی با تأکید بر قرآن کریم

  مبانی معرفت‌شناختی در مکاتب فکری، نقش بنیادینی بازی می‌کنند و غالباً تفاوت میان اندیشه‌ها و نظریه‌ها برخاسته از آن مبانی می‌باشد و لذا پردازش آنها امری بایسته است. هدف این نوشتار جست‌وجوی مبانی معرفت‌شناختی عدالت اجتماعی، با تأکید بر قرآن کریم است. در فرضیه بر این امر تأکید شده است که از منظر ادبیات و منطق قرآن کریم، مبانی معرفت‌شناختی عدالت اجتماعی را می‌توان در مواردی چون غایت‌گرایی عادلانه...

متن کامل

تفسیر اخلاقی قرآن کریم با تأکید بر مبانی آن

تفسیر اخلاقی، یکی از گونه های متمایز تفسیر قرآن کریم است و از جمله مهم‌ترین مؤلفه-های این مکتب تفسیری، مبانی و زیرساخت‌های معرفتی آن محسوب می شود. اعتقاد به وحیانی بودن قرآن، حجیت ظواهر قرآن و جواز تفسیر آن که از مبانی عام تفسیری است، در تفسیر اخلاقی قرآن نیز وجود دارد اما آنچه رویکرد اخلاقی به تفسیر قرآن را از سایر رویکردهای تفسیری متمایز می‌کند، مبانی خاص آن است که مهم‌ترین آنها عبارتند از: ه...

متن کامل

نقد نظریه رهبری تبادلی با تأکید بر آیات قرآن کریم

رهبری تبادلی مبتنی بر عمل متقابل است، ایده برنز (1978) این بود که روابط رهبر و پیروان از سوی تبادل برخی پاداش‌ها مانند نرخ عملکرد، پرداخت، شناسایی افراد و تشویق‌ها بهبود می‌یابد. در رهبری تبادلی رهبر اهداف را مشخص می‌کند و با افراد برای اطمینان از دستیابی به اهداف سازمانی وسیع‌تر همکاری می‌کند. این نوع رهبری به سلسله مراتب و توانایی کار در این نوع تبادل بستگی دارد. رهبری تبادلی به مهارت‌هایی م...

متن کامل

معناشناسی «هدایت» با تأکید بر روش‌های آن در قرآن کریم

هدف اساسی پژوهش، تحلیل نقش هدایتی کتاب آسمانی مسلمین قرآن کریم و تبیین بهره مندی از تعالیم رهایی‌بخش آن در زمینه "هدایت" است. روش این پژوهش تحلیلی و استنباطی و جمع آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و با فیش برداری می‌باشد. جامعه تحلیلی، تمام اسنادی است- دست اول و دست دوم- که درباره قرآن کتاب "هدایت" در دسترس می‌باشد. نمونه تحلیلی، شامل روایات معصومین و کتب تفسیر قرآن کریم در زمینه "هدایت" خواهد بود. رو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 73

صفحات  91- 114

تاریخ انتشار 2018-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023